ทำไม 点，刻 และ 分 ถูกใช้ในการบอกเวลาล่ะ?

ในบทเรียนแรกๆ ของภาษาจีนตั้งแต่เริ่มต้นเลย เราต้องเรียนเรื่องบอกเวลาใช่ป่าวคะ เหล่าซือก็สอนให้เรารู้จักคำว่า 点 , 刻,  分 ซึ่งเป็นหน่วยในการบอกเวลา เราเองก็ตั้งหน้าตั้งตาท่องกันไป แต่ไม่รู้หรอกว่าทำไมเราต้องเรียกว่า 点 , 刻,  分 นะ？

วันนี้สุ่ยหลินมีที่มาของคำพวกนี้มาเล่าให้ฟังค่า เราจะได้จำอย่างมีหลักการ จำอย่างมีที่มา ที่สำคัญจำได้แม่นขึ้นด้วยน้าาา อ่านแล้วทุกคนต้องร้อง เห้..หนักมาก เอ้ยไม่ใช่ร้อง เฮ้ย..หนักมาก ว่ามันง่ายขนาดนี้เลยเหรอ！

อย่างที่พูดข้างบน การบอกเวลาในภาษาจีนเราใช้ 点 ในการบอกชั่วโมง ใช้ 刻 ในการบอกจำนวน 15 นาที และใช้ 分 ในการบอกนาที

ทั้งๆ ที่เราเรียนมาว่า 点 (diǎn) แปลว่าจุด  刻 (kè) แปลว่าแกะสลักและ  分 (fēn) แปลว่าแบ่ง แต่ไหงมาเกี่ยวกับการบอกเวลาได้ไงนะ? 

เป็นแบบนี้ค่าาา สุ่ยหลินไม่รู้ว่าใครเคยเห็นหน้าปัทม์นาฬิกาแบบสมัยโบราณป่าวคะ แต่ก่อนหน้าปัทม์พวกนี้ทำด้วยไม้แกะสลักนะ ตรงเลข 12 ,3 ,6 และ 9  ช่างเขาจะแกะสลักบากไม้เป็นขีดใหญ่ๆ ให้เห็นชัดๆ ส่วนเลขอื่นๆ ถือว่าเป็นจุดเวลาเล็กๆ ก็เลยแต้มๆ สีเอา และตรงระหว่างที่แต้มก็ยังมีขีดย่อยแบ่งไปอีกเป็นหน่วยนาที

เลยกลายเป็นว่าจำนวน 15 นาทีที่ภาษาอังกฤษเรียกว่า quarter ภาษาจีนเลยเรียกว่า 刻 (เพราะ "แกะสลัก" เป็นบากใหญ่ตรงเลขจำนวนเท่าของ 15 นาทีพอดี) 

ส่วนจำนวนนาทีที่เกิดจากการถูกแบ่งก็เรียกว่า 分 (เต็มๆ คือ 分钟) ตามความหมายของ 分 ที่แปลว่า "แบ่ง" 

และชั่วโมงก็เรียกว่า 点 แทนความหมายที่แปลว่า "แต้ม" เช่นนี้แลค่ะ^^

ก่อนจบ มาดูการบอกเวลาในภาษาจีน ทบทวนกันหน่อยดีกว่าเนอะ 

ภาษาจีนใช้ รูปแบบ 12 ชั่วโมงในการบอกเวลาน้า แล้วใส่ช่วงเวลาว่าเช้าหรือเย็น กลางวันหรือกลางคืนไว้ข้างหน้าตัวเลขบอกเวลาค่ะ ง่ายม่ะ เหมือนของไทยเลย

• 08:00     8 โมงเช้า                           早上8 点 (zǎoshang 8 diǎn)

• 10:15     10 โมงเช้า 15 นาที            上午10 点一刻  (shàngwǔ 10 diǎn yīkè)  หรือ  上午10点 15分 (shàngwǔ 10 diǎn 15 fēn)

• 15:45     บ่าย 3 โมง 45 นาที            下午3 点三刻 (xiàwǔ 3 diǎn sān kè) หรือ 下午3 点 45 分 (xiàwǔ 3 diǎn 45 fēn)

ปอลิง *สำคัญนะจ๊ะ* สำหรับเวลาครึ่งชั่วโมง ไม่นิยมเรียก 两刻 (liǎng kè) แต่ใช้คำว่า 半 (bàn) ที่แปลว่า "ครึ่ง" แทนค่ะ เช่น

• 19:30     ทุ่มครึ่ง                               晚上7点半  (wǎnshàng 7 diǎn bàn)

เพิ่มเติมคำบอกช่วงเวลานะคะ
ต้องบอกอย่างนี้นะคะว่าคนจีนสมัยก่อน บอกช่วงเวลาโดยดูจากพระอาทิตย์ค่ะ ช่วงเวลาข้างล่างคือช่วงเวลาคร่าวๆที่ใช้กันโดยทั่วไป บางตำราอาจแตกต่างจากนี้ก็ไม่ถือว่าผิดนะคะ ถ้าสื่อสารกันเข้าใจ 

早上 คือช่วงเวลาเช้า พระอาทิตย์เริ่มขึ้นแล้ว ซึ่งหมายถึงเวลาประมาณ 05:00-09:00   ค่ะ

上午 คือช่วงสาย เวลา 09:00-11:00 

中午 คือเที่ยงวันค่ะ อนุโลมให้ใช้ช่วงเวลา 11:00-13:00

下午 คือช่วงบ่าย ใช้ได้ตั้งแต่บ่ายโมงยันพระอาทิตย์ตก ก็ประมาณ 13:00-19:00

晚上 คือตอนค่ำพระอาทิตย์ตกแล้ว เวลา 19:00 -24:00

凌晨 คือก่อนรุ่งเช้าจนพระอาทิตย์เริ่มขึ้น  เวลา 01:00-06:00

คราวนี้เรารู้ที่มาที่ไปของคำว่า 点，刻 และ 分 ว่าทำไมมันถูกนำมาใช้เป็นหน่วยเวลาได้ยังไง สุ่ยหลินเชื่อว่าจะทำให้จำแม้นแม่นขึ้นเป็นกองเลยล่ะ

สุ่ยหลิน^^